Edebiyatın İlham Perisi
Bir bakıyorsun Cemal Süreya dizelerini ona yazmış, bir bakıyorsun Turgut Uyar gözlerini ona dikmiş… Ülkü Tamer’den Edip Cansever’e kadar dört büyük şair birden. Aman Tanrım, bu kadın mı yoksa edebiyatın yaşayan bir metaforu mu?
Şaka bir yana, Tomris Uyar sadece bir kadın değildi; o, şiirin ilham perisi, edebiyatın gizli kahramanıydı.
Peki neden herkes ona âşık oldu? Sadece güzelliğiyle mi? Tabii ki hayır. Zekâsı, edebi donanımı, ince mizahı ve o hafif alaycı bakışlarıyla bir sohbeti bile insanı hem düşündürür hem de gülümsetirdi. Şairler sadece onu görmek değil, onun dünyasında yaşamak istemişti.
Ve elbette unutmayalım: Tomris Uyar’ın sadece “ilham perisi” değil, bir yazar ve çevirmen olarak edebiyattaki ağırlığının vurgulanması onun gerçek kimliğini ortaya çıkarır. O, başkalarının ilham aldığı biri olduğu kadar, kendi üretimiyle de edebiyata yön veren bir isimdi.
Hayatın Trajik Yanı
Tomris Uyar’ın hayatı pürüzsüz değildi. İlk evliliğini şair Ülkü Tamer ile 1963’te yaptı; evlilikleri, kızı Ekin’in sütten boğulması gibi büyük bir trajediden sonra 1964’te sona erdi.
Daha sonra hayatına şair Turgut Uyar girdi ve 1968’de evlendiler. Bu evlilikten oğlu Hayri Turgut Uyar dünyaya geldi; bugün Hayri Uyar hâlâ akademik dünyada çalışmalarını sürdüren bir isim.
Tomris Uyar’ın yaşamı ne yazık ki 2003’te yemek borusu kanseri nedeniyle sona erdi; kabri Zincirlikuyu Mezarlığı’nda. Ama eserleri, çevirileri ve bıraktığı etki hâlâ yaşayan bir miras.
Şairlerle İlişkileri ve Aşk Hikâyeleri
Tomris Uyar sadece bir edebiyat figürü değil, aynı zamanda şairlerin kalbini fetheden bir cazibe merkeziydi:
- Ülkü Tamer: Robert Kolej yıllarından tanıştığı ilk aşk ve kısa süren evlilik.
- Cemal Süreya: Evli olduğu dönemde bile onunla yaşadığı yoğun aşk; dizeleri Tomris’e doğru kıvrılan bir yol gibi.
- Turgut Uyar: 1968’de evlendiği şair, aşkını şiirlerine taşıdı; onunla gerçek bir hayat ortaklığı kurdu.
- Edip Cansever: Platonik bir aşkla bağlıydı; rakı masasında peçeteye “Tomris rakıyı çok severdi, bense onu…” yazacak kadar samimi ve içten.
Dört şairin kalbinde iz bırakması, Tomris Uyar’ın edebi gücünü ve insan üzerindeki büyüleyici etkisini gösteriyor.
Tomris Uyar’ın Asıl Büyüsü: Yazar, Çevirmen ve Üretici Bir Zihin
Sıklıkla sadece “şairlerin ilham perisi” olarak anılsa da, Tomris Uyar aynı zamanda Türk öykücülüğünün en önemli isimlerinden biriydi.
İpek ve Bakır, Yürekte Bukağı gibi eserleriyle kendi edebi yolunu çizdi; bireyin iç çatışmalarını, şehir hayatının gürültüsünü ve insan ruhunun karanlık kuytularını benzersiz bir dille anlattı.
Ayrıca Borges, Calvino, Perec gibi çağdaş dünya edebiyatının devlerinden yaptığı çeviriler, Türkçeye olağanüstü bir zenginlik kattı.
O, sadece başkalarına ilham veren değil, aynı zamanda durmaksızın üreten bir sanatçıydı.
Edebiyatın Yaşayan Ruhu
Tomris Uyar, trajediyi, zekâyı, mizahı ve üretkenliği tek bedende toplayan ender insanlardan biriydi.
Belki de bu yüzden herkes ona aşık oldu: Çünkü Tomris Uyar hem yaşayan bir edebiyat, hem de hayatın ta kendisiydi.
Bir yanıt yazın